Of ... wat hebben tennisballen en complimenten gemeenschappelijk? Om het antwoord al onmiddellijk te geven: ze helpen bij het nadenken! Hoe? Onlangs vroeg een klant me een belangrijke workshop volgens de principes van ‘The Thinking Environment’ te geven. U weet het nog: het spraakmakende boek ‘Time to think’ van Nancy Kline, met als belangrijkste boodschap “we are all equal as thinkers”.
Volgens Nancy Kline zijn er 10 componenten die ervoor zorgen dat mensen tijdens het denkproces het beste van zich zelf kunnen geven. Haar meest belangrijke assumptie is dat er een duidelijke link bestaat tussen de kwaliteit van het luisteren en de kwaliteit van het denken: als er echt naar je geluisterd wordt, wordt de kwaliteit van je denkproces beter. Wat is dat dan, echt luisteren? Je volle aandacht aan de spreker geven, de andere voldoende tijd gunnen om haar/zijn verhaal af te maken, in een sfeer van appreciatie, rust en kalmte, de ander aanmoedigen zijn denkproces verder te zetten, emoties toe te laten en bij blokkades vragen te stellen die helpen beperkende aannames te verwijderen. Anders gezegd: het eigen ego en alle competitie even aan de kant zetten en de ander veel plaats en ruimte en succes gunnen.
Maar hoe doe je dat in een sterk hiërarchische en competitieve omgeving? In een vergaderzaal met 20 sterke mannen en vrouwen met heel veel ‘horse power’? Een simpele tennisbal heeft veel van het werk gedaan: Na elk vraagstuk lieten we de bal de ronde passeren. Wie de bal had, was aan het woord. Je zag mensen de bal rustig in hun handen houden, draaien en betasten tijdens het nadenken en zorgvuldig hun woorden kiezen. De andere deelnemers konden rustig zwijgen en luisteren. Ze wisten dat de bal ook door hun handen zou gaan. Zonder veel uitleg te moeten geven aan mensen die niet vertrouwd waren met de theorie van ‘Thinking Environment’ en deze methode van vergaderen maakte de bal de spelregels heel snel visueel duidelijk. Mensen vielen soms wel terug in oude gewoontes om elkaar te onderbreken maar corrigeerden zich ook zelf.
Na elke hoofdstuk nodigde ik de deelnemers uit te benoemen wat ze aan hun buurman (of vrouw) en hun bijdrage waardeerden en dit ook in groep uit te spreken. Immers spreekt Nancy Kline van een relatie 1:5 (op elke kritische uitspraak komen 5 waarderende uitspraken). Ook al was dit bij de start nog ongewoon en soms ongemakkelijk, je voelde toch telkens de temperatuur in de zaal stijgen en de kwaliteit van de onderlinge relaties toenemen.
Ik heb in elk geval van veel momenten in deze workshop heel erg genoten en ga dit zeker nog toepassen. Of, om het met de worden van Nancy Kline te zeggen: “Do not be fooled by the simplicity of this process!”
We gebruiken de Thinking Environment technieken o.a. in al onze facilitatie- en coachingsopdrachten
Jean-Paul Nauwelaers
